شستشوی فرش دستباف و لکه گیری انواع لکه ها برای هر خانمی دغدغه ای بزرگ و چالشی بغرنج است. در صورتی که به صورت اصولی از روش شستشو فرش دستباف و مواد شستشو مناسب استفاده کنیم، یک فرش دستباف با تمام شکوه و زیبایی خاصش سالیان سال در اوج خواهد درخشید.
مقدمات اولیه برای شستن فرش دستباف
پیش از ان که اقدام به شستن فرش دستباف کنید، بهتر است ابتدا مراحل مقدماتی زیر را در شستن فرش دستباف در نظر داشته باشید. این مراحل عبارتند از:
- غبارگیری فرش دستباف: بسته به محلی که در آن شستشوی فرش دستباف انجام می شود، می توان به چند شیوه عمل غبارگیری را انجام داد. برای مثال، در خانه با استفاده از چوب و یا جاروهایی با قدرت مکندگی بالا می توان غبارگیری کرد. غبارگیری در مراکز شستشوی فرش دستباف توسط دستگاه های مکانیکی انجام می شود.
- رفوگری: در صورتی که فرش دستباف نیاز به ترمیم داشته باشد، رفوکاری انجام می شود، البته رفوکاری را باید فرد متخصص و ماهر انجام دهد.
- لکه گیری: آخرین مرحله پیش از شستشوی فرش دستباف، لکه گیری فرش دستباف است. استفاده از مواد قلیایی کربنات دو سود و سود سوزآور برای لکه گیری فرش دستباف به تار و پود فرش آسیب خواهد رساند. لکه گیری در فرش های دستباف خیلی اهمیت دارد؛ به همین دلیل در بخش زیر به نکات مهمی درباره لکه گیری فرش دستباف می پردازیم.
نکاتی برای لکه گیری فرش دستباف
مهم ترین و اولین قدم در این مرحله این است که انواع لکه ها را بشناسید و این که مدت زمان ایجاد لکه ها را بدانید. در صورتی که بدانیم لکه با چه چیزی ایجاد شده است و این که آیا به تازگی ایجاد شده است یا خیر، سریع تر و با هزینه کمتری می توانیم عمل لکه گیری را انجام دهیم. برخی از انواع لکه ها و نحوه از بین بردنشان عبارتند از:
- لکه چای، قهوه و نسکافه: پیش از نفوذ چای، قهوه و یا نسکافه به الیاف فرش، سریع آن ها را با قاشق جمع کنید. سپس با استفاده از پارچه سفید که آغشته به آب و سرکه سفید و همراه با کف است، لکه را تمیز کنید.
- لکه خون: دستمالی را با آب سرد و صابون مرطوب کنید و لکه خون را تمیز نمایید.
- خطوط نوشته شده با ماژیک: در فرایند لکه گیری فرش دستباف، این لکه ها را با استفاده از دستمال مرطوب شده با الکل پاک کنید.
- لکه های چربی و روغن: ابتدا اضافات باقیمانده بر روی فرش را با قاشق جمع کنید. سپس با دستمالی که آغشته به محلول آب و سرکه و همراه با کف مایع ظرفشویی و آب است، لکه ها را پاک کنید.
- آدامس: مقداری یخ را در داخل کیسه فریزر قرار دهید و سپس آن را بر روی آدامسی که به فرش چسبیده است، بگذارید. در این صورت لکه آدامس سفت می شود و شما می توانید با چاقو لکه را جدا کنید.
نکته مهم: لکه گیری فرش دستباف مستلزم صبر و حوصله است. هرگز محلول های تمیزکننده را مستقیما روی لکه ها نریزید. برای لکه گیری فرش دستباف، باید دستمال سفیدی را به محلول آغشته کنید و انواع لکه ها را پاک نمایید.
نکات مهم در انواع روش شستشوی فرش دستباف
شستشوی فرش دستباف مستلزم آگاهی از برخی از نکات حیاتی است. توجه به نکات زیر در انواع روش شستشو فرش دستباف اهمیت زیادی دارند:
- فرش دستباف را باید بر روی زمین سخت شست همچنین دمای آب برای شستن آن باید دمای معمولی آب شیر باشد.
- نکته دیگر این است که از مواد شستشو مناسبی باید استفاده کنید که مخصوص فرش های دستباف باشند. نکته بسیار مهم دیگر این است که از شستن فرش دستباف با مواد شیمیایی و بخار جدا خودداری کنید. هر دو آنها باعث می شوند تا فرش های دستباف مرغوبیت و کیفیتشان را از دست بدهند.
- با استفاده از pHمتر می توانید قلیایی شدن محیط را تحت کنترل دربیاورید.
- پس از شستن فرش دستباف و آبکشی آن، باید به پساب خروجی توجه کنید. پساب خروجی در صورتی که خنثی نباشد، به فرش آسیب خواهد رساند.
- پس از شستشوی فرش دستباف، برای خشک شدن فرش دستباف، آن را باید در معرض هوا آویزان کنید اما باید از نور مستقیم خورشید دور باشد.
- در مرحلۀ شستن فرش دستباف، آبکشی فرش دستباف باید بادقت و درست انجام شود، در غیر این صورت پس از آویزان کردن فرش، آب در ریشه های فرش جمع می شود و ریشه ها را زرد می کند. این کار به پوسیدگی بخش تحتانی منجر خواهد شد.
- دمای مورد نیاز برای خشک شدن فرش باید کمتر از 40 درجه سانتی گراد باشد.
سایر نکات مهم در شستن فر‌ش‌های دستباف
اگر می خواهید که سطح فرش های دستباف تان نرم تر و لطیف تر شود، می توانید در مرحلۀ شستن فرش دستباف از نرم کننده استفاده کنید.
در صورتی که برای ترمیم رنگ فرش دستباف، آن را رنگ کنند، در اولین شستشو این رنگ پخش خواهد شد و رنگ های مختلف فرش با هم قاطی خواهند شد. دلیل این امر این است که استفاده از رنگ برای ترمیم به خورد الیاف نخواهد رفت و به آنها نفوذ نخواهد کرد.
نکته دیگر این است که از شستن زیاد فرش های دستباف خودداری کنید. شستشوی فرش دستباف، البته در صورتی که کثیف شود، بهتر است یک بار در هر سه تا پنج سال باشد.
فرش دستباف از ارزش هنری و مادی فوق العاده ای برخوردار است که با مراقبت های هوشمندانه از آن، هنر دستان هنرمندان فرش باف سالیان سال زینت بخش خانه هایمان خواهد بود.
